Uzm. Diyetisyen Fatma Fidan
  28-12-2020 13:45:00

Metabolizman?n h?z dü?mesi: Tiroit

Metabolizman?n h?z dü?mesi: Tiroit

Tiroit; Tiroit bezi ve köprücük kemi?i aras?na
yerle?mi? bir salg? bezidir. Tiroit bezinin görevi
tiroid hormonlar?n? üretmek, depolamak ve
gerekti?inde kana vermek ve metabolizmay?
kontrol alt?na almakt?r. Bu salg? bezi metabolizmay?
ve vücut ?s?s?n? düzenler, enerji kaynaklar?n?n
kontrolüne yard?mc? olur.
Hipotroidi, tiroid bezlerinin az çal??mas? olarak
bilinmektedir. Vücudumuzun enerji dengesini tiroid
bezlerimiz belirler. Bu bezler az çal??t???nda
metabolik h?z?m?z da azal?r. Tiroid bezlerinin az
çal??mas? obeziteye neden olurken, bu durum tam
tersi bir etki de yaratabilir. Obezite sonucu tiroid
bezleri az çal??maya ba?layabilir.
Son y?llarda obezite ve tiroid hastal??? aras?nda
oldukça ilginç ve önemli bilgiler ortaya ç?km?? ve
obezite ile hipotiroidinin kar??l?kl? etkile?im
içerisinde bulunan 2 durum oldu?u anla??lm??t?r.
Yani bir yandan hipotiroidi obeziteye yol açarken,
di?er taraftan obezitenin (?i?manl???n) bizzat
kendisinin de tiroid bezi bozuklu?una neden
oldu?u anla??lm??t?r.

Bu bozuklukta ya? hücreleri taraf?ndan salg?lanan
“Leptin” adl? hormon rol oynamaktad?r. Leptin’in
görevi beyinde doyma hissi sa?lamaktad?r.
Obez ki?ilerde ya? dokusu artt???ndan dolay?
leptin hormonunun düzeyi de yüksek
bulunmaktad?r. ?i?manlarda artan Leptin,
beynimizdeki hipofiz bezinden salg?lanan ve tiroid
bezinin çal??mas?n? düzenleyen TSH’y?
yükseltirken, TSH’n?n bizzat kendisi de ya?
dokusu art???na ve kilo al?m?n?n h?zlanmas?na yol
açar.
Obezite, hashimoto tiroidi gibi otoimmun
hastal?klara da neden olmaktad?r. Hashimoto gibi
otoimmun tiroiditler, tiroid bezlerimizin daha az
çal??mas?na neden olur. Buna ba?l? olarak
metabolizma h?z? azal?r ve kilo alma durumu
devam eder.
Obezitede ya? oran? azald?kça TSH de?eri
normale gelmeye ba?lar. TSH yüksekli?i
saptananlarda muhakkak tiroid hastal?klar?
ara?t?r?lmal?d?r. Hipotiroidi hem kilo vermeyi
engeller hem de tüm sindirim sisteminizi ve beden
fonksiyonlar?n? yava?lat?r.
Metabolizma için çok kritik olan tiroid hormonlar?n?n
yeterli çal??mas? için beslenme düzenine dikkat
etmek gerekiyor.

T?RO?DE DOST BES?NLER

?YOT
?yot troid foksiyonlar? için elzem bir mineraldir. E?er
ihtiyac?m?zdan fazla al?n?rsa otoimmün tiroid
hastal???na neden olmaktad?r. ?htiyac?n?za uygun,
yeterli düzeyde iyot almaya özen gösterilmelidir.

Ç?NKO
Çinko, T4’ün T3’e çevrilmesini yani
metabolizman?n h?zlanmas?n? sa?layan
minerallerden biridir. Vücudun tiroid hormonlar?n?
“aktifle?tirmesine” yard?mc? olur.
 Ara?t?rmalar, çinkonun vücudun tiroid bezini tiroid
hormonlar?n? salg?lamas?n? söyleyen hormon olan
TSH'yi düzenlemesine yard?mc? olabilece?ini
göstermektedir.
Çinkodan zengin ; ceviz, badem, tam tah?llar,
deniz ürünleri, tavuk, yumurta, s???r eti, kuzu eti,
süt ve süt ürünleri gibi besinler yeme
al??kanl?klar?n?z aras?nda olmal?d?r.
Selenyum:
Selenyum minerali, tiroit hormonu için önemli rol
oynuyor. Selenyumdan yetersiz beslenildi?inde, 
kanda T4 ve TSH hormonu yükseliyor, T3 hormonu

dü?üyor. Yap?lan ara?t?rmalar selenyumun tiroit
dokusunda selenoprotein içeri?inden dolay? elzem
bir mineral oldu?unu gösteriyor.
Yap?lan ara?t?rma da selenyumun ha?imato
hastal???nda anti TPO-TGA miktar?n? azaltt???n?
söylüyor.
Selenyum kaynaklar?; Ceviz, hindi ve dana eti,
bal?k, kabuklu deniz ürünleri, süt ürünleri, sebze ve
meyveler, tam tah?ll?lar, yumurta, ay çekirde?i
selenyum kayna?? besinlerdendir.
E vitamini
Beslenmenize keten tohumu ilave edin, hem lif
oran? hem de E vitamini ve çinko minerallerinden
zengin bir besindir. Günde 1 yemek ka???? kadar
taze ö?ütülmü? keten tohumu yemeklerinize ilave
ederek tüketmeye çal???lmal?d?r.

D vitamini: Ara?t?rmada, hipotiroidi olan bireylerin
ayn? zamanda çok dü?ük miktarda D vitaminine
sahip olduklar? gözlemlenmi?tir. Ara?t?rmaya göre
dü?ük D vitamini seviyesi ayn? zamanda dü?ük
kalsiyumla ili?kili olmas? sebebiyle hipotiroid
?iddetini ve derecesini artt?rmas?yla büyük
ili?kidedir.
Probiyotikler: Yap?lan güncel ara?t?rmalar, art?k
birçok hastal?klar?n ba??rsak mikrobiyotas?yla

yak?ndan ili?kili oldu?unu söylüyor.. Çal??malara
göre ba??rsa??ndaki floran?n kötü durumda olmas?
tiroit problemlerini de tetikleyebiliyor.. Bu yüzden
bu floran?n sa?l?kl? kalmas? ve gerekli durumlarda
probiyotik takviyesinin yap?lmas?, bu durumu
iyile?tirmeye katk? sa?layabilir
YE??LÇAY
Hipotiroid hastalar?na önerilen içeceklerden
birisidir. Metabolizma h?z?n? %5-10 aras? artt?rd???
yap?lan çal??malar ile kan?tlanm??t?r.
Tüketilmemesi gereken besinler;
? Yap?lan ara?t?rmalarda soya kaynaklar?nda
bulunan fito-estrojenlerin tiroid hormonlar?n?
üreten bir enzimin çal??mas?n?
bask?layabilece?i görülmü?tür. Soya fasulyesi
ve soya ürünlerinin tüketilmesi önerilmez.
? Ayn? zamanda soya takviyeleri tüketen
kad?nlarda hipotiroidizm görülme riskinin de 3
kat daha yüksek oldu?u görülmü?tür.
? Tiroid hormonlar?n?n çal??mas?n? azaltan
yiyecekler (guatrojenik besinler) a??r?
tüketilmemelidir. Brokoli, Brüksel lahana,
lahana, karnabahar, hardal, k?rm?z? turp, soya
fasulyesi, ?algam gibi guatrojen besinleri
pi?irerek tüketmemiz guatrojen madde
miktar?n? azaltaca?? için, pi?mi? olarak
tüketilmesi daha faydal?d?r.

? Alkol, kafein, sigara ve ?eker tiroid bezi için
zararl?d?r. Tüketimi azalt?lmal?d?r.
? Tiroidde en fazla görülen problem ödemdir.
Günde 2-2,5 lt su tüketilmelidir.
? ?çerisindeki Kadmiyum dan dolay? çikolata
tiroid hastalar?n?n dikkatli tüketmesi
gerekmektedir. Fazla al?nan kadmiyum
selenyumu vücuttan atar.
? Düzenli egzersiz yap?lmal?d?r. Egzersiz tiroid
bezinin salg?s?n? dengeler.
? Stresten uzak durulmal?d?r. Stres birçok
hastal?k gibi tiroid bulgular?n? da tetikler.

  Bu yazı 6571 defa okunmuÅŸtur.
  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DÄ°ÄžER YAZILARI
BÄ°ZÄ° TAKÄ°P EDÄ°N
  • HABER ARŞİVÄ°
    YUKARI